ÖZEL HABER (Murat Büyükyılmaz)
ÇAYKUR Genel Müdür Vekili olarak görev yapan Yusuf Ziya Alim’in, Cumhurbaşkanlığı kararnamesi ile ÇAYKUR Genel Müdürlüğü ve Yönetim Kurulu Başkanlığı’na atanmasına yönelik uzmanlar, meslek örgütleri STK ve siyasi parti temsilcilerinden çeşitli tepkiler geldi.
Çiftçiler Sendikası (Çiftçi-Sen) üyesi Recep Memişoğlu, Vira Trabzon’a yaptığı özel açıklamada ÇAYKUR Genel Müdürü atamasını değerlendirdi.
ÇAYKUR‘un son yıllarda zarar ettiğini ve bu sürenin son 2 yılında zaten Yusuf Ziya Alim’in Genel Müdür Vekili olarak görev yaptığını hatırlatan Memişoğlu, “Şimdi değişen nedir, vekil aslen atandı mı yönetimde köklü değişiklik mi olmuş oluyor? Sorun şudur, ÇAYKUR son günlerde Sayıştay raporları üzerinden ciddi eleştiriler almıştı ve kamuoyunda dikkatleri dağıtmak ve kamufle etmek için böyle bir atamayı gerçekleştirdiklerini düşünüyorum. Bu atama gerçeklerin üstünü örtemeyecektir.” dedi.
“Kurumda liyakat denen bir şey kalmamış”
Memişoğlu, değerlendirmelerine şöyle devam etti:
“ÇAYKUR, aslında yıllarca kötü yönetiliyor, tüm fabrika müdürlerinden alın genel müdür vekillerine kadar partizanca atamalar yapılıyor. Kurumda liyakat denen bir şey kalmamış. Şirketler üzerinden kurum semiriliyor. Hatta kuru çay üretiminde dahi kalite denen birşey kalmadı. Üretilen çaylar ellerinde patlamış, iki katı stok oluşmuş. Banka kredilerine ödenen faizler aldı başını gitti. Böyle bir kurumun zarar etmemesi düşünülebilir mi? Böyle bir kurumun başına, vekaleten değil aslen atansanız ne değişecek? Sorun, yönetme sistematiğinin kökten değiştirilmesi ve sorgulanması yola düzelebilir ancak…”
Çay alanı üzerine Marmara Üniversitesi Kalkınma İktisadı ve İktisadi Büyüme Bilim Dalı bünyesinden kapsamlı bir tez çalışması bulunan araştırmacı-yazar Fatma Genç ise, Vira Trabzon’a yaptığı açıklamada şunları söyledi:
“Bugün Resmi Gazete’de yayımlanan atama kararları birçok gazetede ‘zarar eden ÇAYKUR’da görev değişimi’ olarak lanse edildi. Ancak ÇAYKUR uzun zamandır asaleten genel müdür ataması yapmadığı için Sayıştay tarafından da eleştiriliyordu.”
“ÇAYKUR zaten Yusuf Ziya Alim tarafından vekaleten yönetiliyordu”
“İmdat Sütlüoğlu’nun istifasının ardından şu anda Yönetim Kurulu’na olan Ekrem Yüce’nin kısa genel müdürlüğünün ardından ÇAYKUR zaten Yusuf Ziya Alim tarafından vekaleten yönetiliyordu. Son yıllarda ÇAYKUR’un yönetilemediği ve katlanarak artan zararı nedeniyle bu durum iyice ortaya çıktı. Çay üreticileri ve bölgede yaşayanlar tarafından açıkça bilinen yolsuzluklar Sayıştay’ın raporunda da işaret edilince başarısızlıklar iyice ortaya serildi. Zararın sorumlusu ÇAYKUR’un yönetilememesi ve ÇAYTAŞ denilen şirketten kalan zararların, keyfi ödemelerin bir sonucudur. ÇAYKUR’un yönetilemediğini de satış yapamadığı için depolarda çürüyen çaylardan da açıkça görebiliyoruz. Sayıştay 2018 yılı raporunda depolarda rutubet sınırına yaklaşan 92 bin ton organik çay ile ilgili uyarmıştı. 2019 yılı raporunda bu sorunun çözülmediği gibi çayların bir kısmının imha edildiği ve stok miktarının neredeyse bir yıllık satış miktarına denk gelecek şekilde arttığını görüyoruz. ÇAYKUR’un Sayıştay raporlarındaki bulgulara ilişkin yanıtlaması gereken çok soru var. ÇAYTAŞ adına ödenen depo kira bedelleri, bankalara bağımlı bir şekilde mali yapısını sürdürme çabası, kuruluş kanununda satış, pazarlama yetisi olduğu ifade edilmesine rağmen bunu neden ÇAYTAŞ’a yaptırdığı gibi…”
“ÇAYKUR’un başına gelebileceklerden endişeliyiz”
“Tüm bu sorular yanında aylardır genel müdür atamasını neden yapmamışken birdenbire Yusuf Ziya Alim’i asaleten ataması da ayrı bir soru. Belli ki ÇAYKUR’un yönetimsizliğini gizlemek için yapılan bir hamle. Şunu her yerde söylemek lazım: ÇAYKUR zarar etmiyor ettiriliyor? ÇAYKUR’un Türkiye Varlık Fonu’nda olduğunu da unutmamak gerekir. Varlık Fonu kuruluş kanununda bünyesinde bulunan kurumları ipotek ve rehin gösterebileceği konusu hala büyük bir risk oluşturuyor. Tekel ve birçok kurumun bu ülkede nasıl özelleştirildiğini iyi biliyoruz. Önce zarar ediyor deniliyor, sonra elden çıkarılıyor. Açıkçası ÇAYKUR’un başına gelebileceklerden endişeliyiz.”
“ÇAYKUR’daki her şeyden asaleten Yusuf Ziya Alim sorumlu olacaktır”
Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Rize İl Başkanı Saltuk Deniz, söz konusu atamanın hiçbir şeyi değiştirmeyeceğini söyleyerek, “AKP Türkiye’yi nasıl yönetiyorsa ÇAYKUR da öyle yönetilmeye devam edilecek. Bundan sonra ÇAYKUR’daki her şeyden asaleten Yusuf Ziya Alim sorumlu olacaktır” dedi.
Deniz’in açıklamaları şöyle:
“Yusuf Ziya Alim’in asaleten atanmasıyla geçmiş 3 yılı değil bundan sonra artık her şeyden sorumlu olacaktır. Uzun bir süredir ÇAYKUR’un vekâleten yönetilmesinin yanlış olduğunu bir an önce asaleten görev yapacak Genel Müdür atamasının gerçekleştirilmesini önerdik, savunduk. Yapılacak atamanın da liyakata dayalı, ÇAYKUR’un içinden olan, ÇAYKUR’da görev yapmış olan özetle ÇAYKUR geleneğinden gelen ve bölgeyi tanıyan kişilerden olması gerektiğini savunduk. Eğer bir kişi liyakatli değilse 3 yıl gibi uzun bir süre ÇAYKUR gibi önemli bir kurumu vekâleten de olsa yönetmesine izin verilmemesi gerektiği, eğer iş konusunda liyakatliyse bir an önce atamanın yapılması gerektiğini söyledik. Ki bu yapılan atamada zaten ismi geçen kişi 1992 yılından beri ÇAYKUR’un değişik kademelerinden geçtikten sonra önce genel müdür yardımcısı olmuş son 3 yıldır da Vekâleten Genel Müdür olarak görev yapmaktadır.”
“BUNDAN SONRA BİREBİR SORUMLU OLACAK”
“Bundan sonraki süreçte artık ÇAYKUR’da yapılan işlerin birebir de sorumlusudur. Türkiye’de ataması yapılan kişilerin siyasetle kurdukları ilişkiler hepimizin bildiği konulardır. 3 Yıl vekâleten yöneten ve kurumun kendi içinden gelen birisinin asaleten atanması doğaldır. Bu atamanın ÇAYKUR’da çok önemli bir değişiklik yaratacağına inanmıyoruz. Zaten yönetiyorlardı. Gene yönetmeye devam edecekler. Artık ÇAYKUR’a genel müdür atandığına göre Sakarya Büyük Şehir Belediye Başkanı Ekrem Yüce’nin ÇAYKUR yönetim kurulu üyeliğinden bir an önce istifa etmesi gerekmektedir. Onun yerine ÇAYKUR’ da çalışan işçilerin temsilcisi bir arkadaş ÇAYKUR Yönetim Kurulu üyeliğine getirilmelidir.”
“Kamu kurumlarını önce zarara uğratıyor sonra özelleştiriyorlar”
2015 yılından beri ÇAYKUR’da Genel Müdür Yardımcılığı, Yönetim Kurulu Üyeliği ve Genel Müdür Vekilliği yapan Yusuf Ziya Alim’in Genel Müdürlüğe atanmasına “Bizce sürpriz değildir” diyen EMEP Rize İl Başkanı Hasan Zorlucan, şunları söyledi:
“1980 askeri darbesinden sonra gelmiş geçmiş bütün siyasi iktidarlar kamu kurumlarını önce zarara uğrat sonra da özelleştir uygulamasının devamıdır. AKP iktidarı da bu anlamda en fazla kurumu zarara uğratan kişiyi genel müdürlüğe atamasında şaşılacak bir durum değildir. Çay patronlarına bu güne kadar ihtiyacına cevap verdiği için atama yapılmıştır. Çay üreticileri olarak ÇAYKUR’un özelleştirilmesini hızlandıran bir adım olduğu bilinmelidir. Bunun için hızlıca çay üreticilerinin birliğini sağlayıp ÇAYKUR’un özelleştirme uygulamasına karşı mücadeleyi yürüterek yükseltmeliyiz. Siyasal iktidar sermaye çevrelerinin ihtiyacını bizlerde çay üreticilerinin ihtiyacını karşılayacak politikalar geliştirmeliyiz.”
“Ziraat Odası olarak yerinde bir atama olarak bulduk”
Rize Ziraat Odası Başkanı Nevzat Paliç‘in değerlendirmeleri ise şöyle:
“Biz bu asaleten atamayı yerinde bir atama olarak bulduk. Bize göre geç kalınmış da sayılır. Çay tarımı demek 210 bin çay üreticisi değil direkt 1 milyon dolaylı olarak 1,5 milyon insan çay dan geçimini sağlıyor. ÇAYKUR’a sosyal bir kurum olarak bakmak lazım dolayısıyla devlet olarak 1,5 milyon insan için zarar söz konusu olabilir. Alim vekaleten görev yaparken yeterince işi sahiplenme yetkisi yoktu, çay üreticisi bir isimdir çayı bilendir ve ÇAYKUR’un ayakta kalması için çaba gösteren biridir. ÇAYKUR’u özleştirmek isteyenlere karşıda duracağına inanıyoruz çünkü kendisinde çay üreticisidir eğer ÇAYKUR özelleşirse bölge yani 1,5 milyon insan yok olup gider. Kim gelecek ki ÇAYKUR’u zarar ettirtmeyecek? Kim gelirse gelsin zarar edecek çünkü binlerce insan çalıştıran ÇAYKUR işçileri 6 ay çalıştırıyor, özel sektör gibi sorumluluğu yok. Alim’in kurumu zarara uğrattığı sözüne katılmıyorum kim gelirse gelsin çaykur zarar edecektir.”
Çağdaş Gazeteciler Derneği Rize Temsilcisi ve Rize Nabız Gazetesi İmtiyaz Sahibi Gençağa Karafazlı ise Vira Trabzon’a şu değerlendirmelerde bulundu:
“ÇAYKUR’u politik ilişkilerle yöneten siyasi iradenin dediğini dışında hiç bir icraat ortaya koyamayan, ÇAYKUR’u her yıl zarara uğratan, bugün depolarında olan tonlarca çayın 3 ay sonra küfleneceğini de bilen ve bu Sayıştay raporunda yer alan; bu anlayışla yıllardır ÇAYKUR’da yöneticilik yapan AKP İl Başkanı’nın ağabeyi Yusuf Ziya Alim’in asaleten kurumun başına getirilmesi, ÇAYKUR’un zararının ve çaylarının küflenmesinin üzerinin örtülmesi için yapılan bir atamadır. Alim, ÇAYKUR’a hiç bir katkı sunamaz. O tüm yaşananlardan sorumlusudur ve gerçekleri gizleyendir. ‘ÇAYKUR’da korona virüsü’ başta olmak üzere yazdığım birçok eleştirel haberden dolayı beni de birçok kez dava etti. Ancak yandaş medyayı reklam vs. ile besleyerek ÇAYKUR’un sorunsuz bir kurum olduğu imajını oluşturmaya çalışmaktadır. Asaleten atanması ÇAYKUR’un zarar etmesini asla önlemeyecektir. 3 ay sonra ÇAYKUR depolarındaki çayların küflenmesine sebep olacak bir atamadır bu.”
