Mersin Yenişehir Belediyesi, 3 yıl önce Türkiye’de bir ilke imza atarak hayata geçirdiği ve örnek proje olarak dikkat çeken ‘Erken Çocukluk Gelişimi Projesi’ yarın Maltepe Etkinlik Alanı’nda İstanbullular’a tanıtılacak…

Mersin Yenişehir Belediyesi, 3 yıl önce Türkiye’de bir ilke imza atarak hayata geçirdiği Erken Çocukluk Gelişimi Projesi; Yenişehir Modeli kapsamında çalışmalarını sürdürüyor. Proje, yarın İstanbul Maltepe Etkinlik Alanı’nda gerçekleşecek olan ‘Mersinliler Buluşuyor’ etkinliğinde görücüye çıkacak.

Mersin Yenişehir Belediyesi’nin uygulamaya koyduğu ve örnek proje olarak dikkatleri çeken Erken Çocukluk Gelişimi Projesi, İstanbul Büyükşehir Belediyesi’nin ev sahipliğinde yapılan “Memleket Günleri” kapsamında “Mersinliler Buluşuyor” etkinliğinde İstanbullular’a tanıtılacak.

Çocukların doğumundan öncesi ile başlayan ve 8 yaşına kadar olan gelişimine katkı vermeyi amaçlayan projenin tanıtım semineri Akademi Koordinatörü Raif Çakmak tarafından, 25 Aralık Pazar günü saat 13.00‘da İBB Maltepe Etkinlik Alanı‘nda verileceği öğrenildi.

Yenişehir Belediyesi, Belediye Başkanı Abdullah Özyiğit’in göreve başlamasıyla birlikte hayata geçirdiği ‘Erken Çocukluk Eğitimi Projesi’; Yenişehir Modeli ile binlerce çocuğun ve ailenin hayatına dokundu. Marmara Üniversitesi bünyesine çalışmalar yürüten Marmara Aile Becerileri Eğitim Programı’nda(MABEP) görevli uzman akademisyenler ile birlikte çalışan Yenişehir Belediyesi hem çocuklardaki gelişimsel problemleri erken dönemde tespit ediyor hem de gelişimlerine destek veriyor.

Proje 7 ayrı basamaktan oluşuyor

Yenişehir Belediyesi’nin özgün projesi; Aile ve Evlilik Hayatı Eğitimi, 0-3 Yaş MABEP Aile Eğitimi, 0-3 Yaş Bebek Kütüphanesi, 0-6 Yaş Gelişim Değerlendirme, 0-6 Yaş Özel Eğitim, 3-6 Yaş Beceri Temelli Eğitim Merkezi ve 6-8 Yaş Atölye Temelli Eğitim’den oluşuyor.

8 yaşına kadar devam eden sistematik ve bilimsel proje

Yenişehir Belediyesi proje ile ilk olarak bireylere aile olmanın önemini anlatıyor ardından 0-3 yaş arasında çocukları olan ebeveynlere erken çocukluk eğitimi veriyor. Proje kapsamında kurulan ve ailelerin ücretsiz olarak yararlandığı Bebek Kütüphanesi ile çocukların dil/bilişsel gelişimine katkıda bulunulurken, klinik psikolog tarafından yapılan taramalarla çocuklardaki gelişimsel bozukluklar erken dönemde tespit ediliyor.

Gündüz bakımevi değil Beceri Temelli Eğitim Merkezi

Proje kapsamında inşa edilen ve 2021 yılında hizmete açılan Beceri Temelli Eğitim Merkezi(BETEM)’nde ise Yenişehir Belediyesi,3-6 yaş arasındaki çocuklara tam zamanlı ve bireyselleştirilmiş bir eğitim programı ile destek veriyor. Çocukların var olan potansiyellerinin ortaya çıkarıldığı BETEM’dehareket, sanat, bilim, drama, müzik ve tasarım atölyelerinde çocuklara bireysel eğitim programı uygulanıyor.

Örnek proje UNICEF’in de dikkatini çekti

Mersin Yenişehir Belediyesi proje ile Birleşmiş Milletler Çocuklara Yardım Fonu(UNICEF) ve Erken Çocukluk Gelişimi Sivil Toplum Kuruluşları Platformu (EÇG-P) ortaklığıyla geçtiğimiz yıl düzenlenen Uluslararası Erken Çocukluk Gelişimi Sivil Toplum Kuruluşları Platformu Kongresine ve geçtiğimiz ay Marmara Belediyeler Birliği ve İstanbul Planlama Ajansı işbirliğiyle düzenlenen Kentte Erken Çocukluk Eğitim Programına davet edilmişti. Her iki kongrede de Yenişehir Belediyesinin projesi, örnek proje olarak katılımcılarla paylaşılmıştı. UNICEF Türkiye Ofisinden Dr. Mehmet Ali Torunoğlu, kongrede yaptığı konuşmada erken çocukluk eğitiminde Mersin Yenişehir Belediyesi’nin sistematik ve doğru yaklaşımını tebrik etmiş ve Mersin’e gelerek, projeyi yerinde inceleyebileceklerini ifade etmişti.

İkinci Yüzyılda Eğitim Hakkı Çalıştayındada örnek gösterildi

Erken Çocukluk Gelimi Projesi; Yenişehir Modeli Cumhuriyet Halk Partisi tarafından düzenlenen İkinci Yüzyılda Eğitim Hakkı Çalıştayına video konferans ile New York’tan katılan ve erken çocukluk gelişiminde dünyaca ünlü Prof. Dr. Selçuk Şirin tarafından da örnek proje olarak gösterilmişti. Dünyadaki en büyük eğitim araştırmacılar derneği AERA’dan Araştırma Büyük Ödülü ve geliştirdiği projelerle Jacobs Vakfı’ndan 2018 Sosyal Girişimcilik Ödülü alan Şirin, Yenişehir Belediyesinin proje kapsamındaki çalışmalarını örnek olarak anlatmıştı.

Başkan Abdullah Özyiğit “Mersin Yenişehir’den bir çoban ateşi yaktık”

Kısa sürede büyük bir aşama kaydettiklerini ifade eden Yenişehir Belediye Başkanı Abdullah Özyiğit, “Bu proje ile Mersin Yenişehir’den bir çoban ateşi yaktık. Çünkü bizim asıl hedefimiz bu projenin tüm Türkiye’ye yayılması. Erken çocukluk gelişimi maalesef Türkiye’de göz ardı edilmiş bir konu. Çocukların zihinsel gelişimin yüzde 90’nının0-3 yaş arasındaki dönemde tamamlandığı bilim insanları tarafından ifade ediliyor. Dolayısıyla bu süreçte çocuklarımızı kaderlerine terk edemeyiz. Yenişehir Belediyesi olarak kısa sürede büyük bir aşama kaydettik. Projemizi ve çocuklarımız için ne kadar önemli olduğunu anlatmaya devam ediyoruz. 3 yıllık süreçte elde ettiğimiz veriler bize doğru yolda olduğumuzu gösterdi.” dedi.

İŞTE ERKEN ÇOCUKLUK GELİŞİMİ PROJESİ:

Uzmanlara göre erken çocukluk dönemi gelişim süreçlerinde en kritik dönemlerdendir ve
çocuğun yaşamının ilerleyen yıllarında öğrenme yaşantıları, refahı ve üretkenliği adına belirli
temeller oluşturmaktadır. Bu döneme gereken ilgi ve önemi göstermek ve çocukların
gelişimini destekleyen programlar içerisinde yer almalarına olanak sağlamak doğuştan
getirdikleri potansiyeli en üst seviyeye çıkaracak, kendilerine ve topluma faydalı bireyler
haline getirecektir.
Her çocuk belli bir gelişim potansiyeliyle doğmuş olsa da sahip olduğu potansiyelin
değerlendirilip işlenmiyor olması sağlıklı gelişimin gerçekleşmesini engelleyecektir. Bu
dönemde çocuğa gerekli eğitim desteğinin sağlanmaması; sahip olduğu potansiyel gelişim
alanlarının gelişmemesine, okula devam ve okul başarısında sorun yaşanmasına, okul terkine,
nitelikli meslek ve beceri elde edememesine sebep olabilir. Bu sebeple süreç iyi
değerlendirilmeli ve gelişim için eğitim adına tüm imkanlar kullanılır hale getirilmelidir.

PROJE ÖZETİ

Her yeni doğanın sağlıklı gelişiminde ve eğitiminde yapılması gerekenleri planlayıp en erken
dönemden itibaren hem aileyi hem de yeni doğanı destekleyecek olan Aile Temelli Erken
Çocukluk Gelişimi “YENİŞEHİR MODELİ” ile ülkemizin eğitimde eksik kalmış en önemli
alanını projelendirdik.
Projemiz, günümüze kadar çocuk gelişimi hedef alınarak yapılan tüm uygulamalara bütüncül
bir bakış açısı kazandırma niteliği taşımaktadır. Doğumundan önce gelişimini destekleyici
uygulamalara başlayarak olası her türlü durum ve riski öngörüp önlemeye yönelik
çalışmalarımızla hiçbir çocuğun geride bırakılmaması genel anlayışını benimsemekte ve
yaygınlaştırılması için örnek olmaktayız.
Aile Temelli Erken Çocukluk Gelişimi “Yenişehir Modeli” proje hedefimiz, 0-8 yaş
aralığındaki bütün çocukların aileden başlayan eğitimle gelişimsel potansiyellerinin en üst
düzeyine ulaşmış bireyler olması ve hiçbir çocuğun geride bırakılmamasıdır.
Aile Temelli Erken Çocukluk Gelişimi “Yenişehir Modeli” yedi basamaktan oluşmaktadır.

AİLE VE EVLİLİK HAYATI EĞİTİMİ

Bilinçli çiftler, sağlıklı aile yapıları oluşturmakta; sağlıklı aile de sağlıklı topluma katkı
sağlamaktadır. Sağlıklı toplumun yetişmesi adına aile olmaya karar veren her çift, aile yapısı,
yaşantısı, aile içi iletişim gibi konularda bilgilendirilerek gelecek nesillerin gelişimine yatırım
yapılması sağlanmalıdır.
Projenin ilk basamağı olan ve çocuğun sağlıklı gelişimini doğumuna karar vermeden önce
gözetebilmeyi temel alan Aile ve Evlilik Hayatı Eğitimi ile belediyemize evlenmek için
başvuran çiftlere aile içi iletişim, evliliğin ilk yılları, sağlıklı evlilik, evlilikte çatışmaya sebep
olan faktörler ve çözüm yolları, anne baba olmak, aile bütçesi hazırlama, doğum öncesi doğum sonrası ve sırası süreçlerde onlara destek olmaktayız. Eğitime isteğe bağlı olarak
başvuru alınmakta, eğitim 20 saat sürmekte ve yüz yüze gerçekleşmektedir.

0-3 YAŞ MABEP

Çocuk gelişiminin en hızlı, en önemli, en kritik olduğu dönemler erken çocukluk yaşlarıdır.
Çocuğun özellikle 0-3 yaş arasında eğitim açısından desteklenmesi, onun tüm gelişim
alanlarının güçlenmesine, gelecekteki okul başarısının temellerinin atılmasına sebep olacaktır.
Bu dönemdeki çocukların gelişim ve eğitimlerini desteklemede ailelere büyük rol ve
sorumluluk düşmektedir. Çocuklarını desteklemeye çalışan, erken yaş grubunda çocuğu olan
ailelere yönelik hazırlanmış aile eğitim programları çocuk ve aileyi güçlendirmeyi
hedeflemektedir.
Marmara Üniversitesi ve Mersin Yenişehir Belediyesi iş birliğinde projelendirilerek ilk
uygulanmaları yapılan 0-3 Yaş MABEP’in (Marmara Aile Becerileri Eğitim Programı) temel
amacı 0-3 yaş aralığında çocuğu olan ebeveynlere temel gelişim alanları ve evde bu alanlarda
çocuklarını destekleyici etkinlik uygulamalarına yönelik bir aile eğitim programı olarak
destek olmaktır. 0-3 yaş aralığında çocuğu olan aileleri çocuklarının gelişim dönemlerine
yönelik bilgilendirme ve uygulama örneklerinden oluşan 8 haftalık eğitimle desteklemekte,
Marmara Üniversitesi akademisyenlerinin hazırladığı belirli ay gruplarına göre hazırlanmış 5
adet kitap, 1 gelişim takvimi ile çıngırak el kuklası gibi… geliştirici promosyonlardan oluşan
eğitim materyallerimizi ücretsiz olarak teslim ederek eğitime ve gelişime hazır hale
getirmekteyiz. Eğitim sonunda katılım ve devam koşullarını yerine ailelere katılım belgesi
verilmektedir.
Marmara Üniversitesi Okul Öncesi Anabilim Dalı akademisyenlerinden oluşan proje ekibinin
eğitim öncesi ve sonrasında katılımcılara uygulanan test ve ölçeklerden elde ettikleri
bulgulara dayanarak MABEP’in etkinliğini değerlendirdikleri bilimsel araştırmanın sonucuna
göre MABEP katılımcıları, ebeveyn öz yeterlik düzeyleri açısından farklılaşmakta
katılımcılarının aldıkları eğitim ve evdeki uygulamalar neticesinde çocuklarının gelişim
düzeylerine istatistiksel açıdan anlamlı derecede katkı sağladıkları görülmektedir.
Program geliştirme ekibi;
1) Ailelere yönelik eğitim içeriği göz önünde bulundurularak “Yetişkin Eğitimi”,
2) 0-3 yaş grubu çocuklara yazılacak eğitsel etkinlikler göz önünde bulundurularak “Okul
Öncesi Eğitimi”
3) Bebek sağlığı ve temel bakımı içeriği nedeniyle “Yeni Doğan Temel Eğitimi”
4) Çocuk, aile ve eğitimcilere psikolojik ve eğitimsel danışmanlık ve rehberlik içeriği
nedeniyle “Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık”,
uzmanlık alanlarında akademisyenlerden oluşturulmuştur.
Eğitimde kullanılan kitaplar aşağıda yer almaktadır.
a) Aile Olmak
b) 0-6 ay yeni doğan gelişim paketi
c) 7-12 ay bebek gelişim paketi
d) 1-2 yaş bebek gelişim paketi
e) 2-3 yaş çocuk gelişim paketi
0-3 YAŞ BEBEK KÜTÜPHANESİ
Okul öncesi dönemde yaş ve gelişim özelliklerine göre çocukların sahip olduğu kelime
haznelerinin potansiyel zeka düzeylerinin belirleyicisi niteliğinde olduğu düşünülmektedir.
Buna bağlı olarak doğduğu andan itibaren bir çocuğun kelime haznesini genişletmek; onu
okulda alacağı eğitime hazırlayarak, akademik başarısına erken dönemden itibaren katkı
sağlayabilecek, kendileriyle kurulan iletişim ve yapılan her uygulama geleceğini olumlu
yönde etkileyecektir.
0-3 Yaş Bebek Kütüphanesi ile çocukların dil bilişsel becerileri başta olmak üzere bütün
beceri alanlarını desteklemekteyiz. Kütüphane içerisinde belirli ay gruplarına yönelik 6
kitaptan oluşan setimizi ailelere ücretsiz olarak teslim etmekteyiz. Böylelikle çocuklar erken
dönemden itibaren kitapla tanışabilmekte, kendi kütüphanelerinin altyapısını
oluşturabilmektedir.

0-6 YAŞ GELİŞİM DEĞERLENDİRMESİ

Yaş ilerledikçe tamamlanan birçok sürecin temeli erken çocukluk dönemindeki sosyal,
duygusal, bilişsel ve dil alanlarındaki gelişim basamaklarına dayanmaktadır. Bireyin
hayatında bu kadar büyük önem taşıyan bu süreçte gelişim alanlarında sorun yaşanması,
ilerleyen dönemde çocuğun gelişiminin yaşıtlarından geri kalmasına veya gecikmesine sebep
olmaktadır. Gelişim geriliği riski olan bireylerde yapılan erken müdahale, çocuğun durumu en
az zararla atlatmasını hatta durumdan etkilenmeden kurtulmasını sağlayacaktır.
0-6 Yaş Gelişim Değerlendirme uygulamamız ile oyun, klinik gözlem ve test uygulamalarıyla
çocuğun genel gelişim değerlendirmesi yapılmakta, erken dönemden itibaren gelişime bağlı
olası risk faktörleri belirlenerek gerekli durumlarda bir uzmandan tanı alması, tedavi ve
eğitim süreçlerinin başlatılması üzere ilgili sağlık birimlerine yönlendirmekte, tedavi ve
eğitim süreçleri takip edilmektedir.

0-6 YAŞ ÖZEL EĞİTİM DESTEĞİ

Özel eğitim, özel eğitime gereksinimi olan bireylerin;
 Toplum içindeki rollerini gerçekleştiren, başkaları ile iyi ilişkiler kuran, iş birliği
içinde çalışabilen, çevresine uyum sağlayabilen, üretici ve mutlu bir vatandaş olarak
yetişmelerini,
 Kendi kendilerine yeterli bir duruma gelmeleri için temel yaşam becerilerini
geliştirmelerini
 Uygun eğitim programları ile özel yöntem, personel ve araç-gereç kullanarak; ilgileri,
ihtiyaçları, yetenekleri ve yeterlilikleri doğrultusunda üst öğrenime, iş ve meslek
alanlarına ve hayata hazırlanmalarını amaçlar.
0-6 Yaş Özel Eğitim Desteği ile uygulamalarımız doğrultusunda gelişime bağlı gerilik veya
gecikme yaşayan, yönlendirmelerimizle özel eğitime ihtiyaç duyacakları alanlarda tanı almış,
hastaneden aldıkları raporla paralel olarak Rehberlik Araştırma Merkezi tarafından Bireysel
Eğitim Programı (BEP) hazırlanmasıyla özel eğitim ve rehabilitasyon desteği alacak
çocuklarımızın gelişimini takip etmekteyiz.

3-6 YAŞ BETEM (BECERİ TEMELLİ EĞİTİM MERKEZİ)

21. yüzyılda başarılı bir işe, vatandaşlığa ve yaşama sahip olabilmek için bireyler, karmaşık
problemlere alternatif çözümler üretme, etkili iletişim kurma, yeni bilgiyi üretme ve yönetme,
takım olarak çalışma ve hızlı değişime uyum sağlayacak kadar esnek olma gibi becerilere
ihtiyaç duymaktadır. Çocukların gelecekte akıl yürütme, yaratıcı düşünme, verileri analiz
etme ve işbirliği içinde çalışmalarına yardımcı olacak becerilerin kazanımına erken yaşlarda,
özellikle okul öncesi dönemde başlanmalıdır.

3-6 Yaş Okul Öncesi BETEM (Beceri Temelli Eğitim Merkezi) , Marmara Üniversitesi Okul
Öncesi Anabilim Dalı danışmanlığında “Her çocuk farklıdır, Her çocuk başarabilir, Her çocuk
fark yaratabilir” temel ilkelerini merkeze almıştır. Çocuğun öncelikli yararını ve iyi oluşunu
esas alarak oyun ile neyi niçin yaptığını bilerek öğrenen, teknolojiyi bilinçli olarak kullanan,
bir yabancı dili etkili kullanabilen, güçlü aile katılım programlarıyla desteklenen, problem
çözme becerisine sahip, her çocuğun mevcut potansiyelini en üst düzeye çıkararak hayat
başarısı ve akademik başarısı yüksek, doğa dostu, becerikli, üretebilen, kendisi olabilen,
düşünebilen, yaratıcı, mutlu bireyler yetiştirmek hedeflenmiştir.
BETEM’de MEB 2013 Okul Öncesi Eğitim Programı temel alınarak eklektik bir yaklaşımla
zenginleştirilmiş beceri temelli eğitim programları uygulanarak çocukların bütüncül gelişimi
desteklenmektedir.

Her çocuğun bulunduğu gelişim düzeyinin standart ve standart olmayan ölçme araçlarıyla
tespit edildiği ve sonuçlarının etkili bir şekilde kullanıldığı dinamik bir ölçme değerlendirme
sistemi uygulanmaktadır. Yapılan ölçümler ile;
A- Sınıfta bulunan çocukların gelişim profiline uygun sınıf programlarının ağırlık noktası
değiştirilmektedir.
B- Her çocuk için Bireysel Eğitim Programları (BEP) hazırlanarak aileler çocuklarını evde
bilinçli ve etkili bir şekilde desteklenmektedir. Ayda bir kez ailelerin evde yaptıkları
çalışmaları okula göndermeleri istenerek BEP izleme değerlendirme süreci
gerçekleştirilmektedir.
C- Beceri Temelli Eğitim için okulda bilim, tasarım, hareket ve müzik atölyeleri
oluşturulmuştur. Program beceri atölyelerinin etkili bir şekilde kullanımına uygun olarak
yapılandırılmıştır.

6-8 YAŞ ATÖLYE TEMELLİ EĞİTİM

Atölye temelli eğitimler çocukların okullarda devam ettiği akademik eğitimin yanı sıra onlara
farklı alanlarda katkı sağlayarak hem akademik becerilerine hem de yaşamsal becerilerine
katkı sağlayabilecek destek eğitimleri olarak nitelendirilebilir.
6-8 Yaş Atölye Temelli Eğitim ile çocuklara okullarda devam ettikleri akademik eğitimin
yanı sıra farklı alanlarda katkı sağlayarak hem akademik becerilerine hem de yaşamsal
becerilerine katkı sağlayabilecek destek eğitimleri vermekteyiz. Eğitim modeli içerisinde
erken çocukluk dönemi eğitimlerinin bir parçası olan satranç, robotik kodlama, STEM +A,
P4C(Çocuklar için Felsefe) ve yabancı dil eğitimi gibi atölye temelli eğitimlerle bu alanda
çocuklara destek olmaktayız.