Amsterdam’da Türkiyeli tiyatrocu Şıhali Yalçıner Tanrı rolünde.
“Tanrıya Merhaba” Dokuz değişik ulustan sanatçı ile oynandı. Yönetmeni Shireen Strooker, oluşturduğu öykü için “Gılgamış Destanı”nı temel almış. Çeşitli uluslardan oyuncularla, bir kolektif kurarak oyunu çıkarmış. “Werk Theater” olarak ele alınan oyunda tekstler, danslar ve müzikler böyle oluşmuş. Her oyuncu kendi ulusal kimliğini oyuna taşımış.
Oyunu, “yönetmeni Shireen Strooker, yaşam sorunsalına cevap arıyor”. diye veren bir günlük gazete böyle tanıtıyor.
“Kim bütün dünyaya telefon edebilmek için her dilde ona kadar saymayı bilir. Sadece Tanrı. ‘Şu anda yokum’ diyen özürlü modern iletişim araçlarının dışında. Semada telefon yok. Mesaj bırakabileceğin cevap makinesi de. Normal bir ölümü onaylamak zordur. Hele ihtiyaç fazla, üzüntü büyükse. Güvenli bir ölüm için kimin kapısını çalabilirsiniz? İyi bir görüşmeyi nerede yapabilirsiniz?”
Perde açıldığında kucağı güllerle dolu olan öğretmen öğrencileriyle konuşmaktadır. Şöyle sorar:” Tanrı sizin gözünüze nasıl gözükmektedir.” Öğrenciler, tanıdıkları ama hiçbir zaman görmedikleri, çok iyi bir insan tipi çizmek için ellerinden geleni yaparlar.
Birisi,” kır ve kıvırcık saçları vardır. Bıyıklıdır ama kanatlı değildir,” der. Bir diğeri ise İsa’ya benzetir. Gerekçesi kendince makuldür. “Bütün çocuklar babalarını andırır.”
“Tanrı’ya Merhaba”, Şıhali Yalçıner’in rolünü başarıyla oynadığı bir oyun. Basında da olumlu tepkiler aldı.
“Tanrı rolünü oynayan Şıhali Yalçıner, saat gibi bir sese sahip.” (Trouw 9.12.1996)
“Şıhali Yalçıner, Tanrı rolünde olumlu bir görünüm verdi.” (Nieuws van de Dag)
Şimdi Şıhali Yalçıner, benzeri temada bir projeyi, Karaman’da hayata geçirmek için kolları sıvadı. Proje, Yunus Emre ve Mehmet Bey hoşgörüsünü temel alarak, 72 millete bir nazarla bakma felsefesinden hareket edecek. Karaman’ın geleneksel türküleri, oyunları, her türlü kültürel birikimi yansıtılacak. Belki 72 oyuncu ile değil ama sayı zaten önemli mi?
Amsterdam’da bu amaçla yeni bir oluşum da başladı. Bu oluşumun adı “Kına”. Her yıl Türkçe ve Hollandaca olarak iki proje üretmeyi hedefliyen “Kına”, Şıhali Yalçıner, Celil Toksöz ve Judit Meyer tarafından kuruldu.
“Babanın Dizinde”, Rotterdam şehrinde geleneksel olarak düzenlenen bir edebiyat programı. Anıların okunduğu, anlatıldığı bir program. Şıhali Yalçıner, burada bir anısını meddah olarak oynuyor. Amsterdam’ın adeta sembolü olan bisiklet kilitleri, saz, darbuka ve kanun eşliğinde. Adını “Velespit” koymuş.
Bugüne kadar yaptıkları çalışmalar:
Pırtlatan Bal, Reji : Celil Toksöz Hollanadaca
Kafa tası Nazım Hikmet Reji: Şıhali Yalçıner Türkçe
Manifesto, Reji: Celil Toksöz Türkçe-Hollandaca (11 Aralık’ta Ankara’da Festivalde gösterildi)
Açık Aile, Daro Fo Reji: Celil Toksöz (3 yıldır Türkiye’ye geliyor.)
De Ambassadeur, Slavomir Mrozek Reji: Celil Toksöz Hollandaca
Hadi Öldürsene Canikom, Aziz Nesin Reji: Şıhali Yalçıner Türkçe
Şahmeran, Reji: Şıhali Yalçıner Türkçe-Kürtçe
Not: Arşivimden / 1996 yılında yazılmış eski bir yazı.
